Enerji Sistemleri Mühendisliği Nedir?

Enerji Sistemleri Mühendisliği gün geçtikçe talebi artan meslek gruplarından biridir. Dünya nüfusunun devamlı olarak artması ile de bu talep artmaktadır.

Bu durumun en büyük etkenlerinden biri de sanayi ve teknolojinin büyük bir hızla gelişmesidir. İhtiyaçlarında artmasıyla birlikte enerjiye olan talep artmaktadır.

Şuanda kullandığımız fosil yakıtları da (petrol, kömür, doğal gaz, bazı madenler vs.) gün geçtikçe azalmaktadır. Tabi ki bu durum bizleri devamlı kullanabileceğimiz alternatif enerji kaynakları bulmamıza itiyor.

Ülkelerin çoğunun şuan ki kalkınma planları arasındaki en önemli maddelerden biri Enerjidir. Bu enerji talebi ile ilgilenecek deneyimli ve alanında uzman kişilere ihtiyaç vardır.

Enerji sektörünün sorunlarını çözecek, bu sektöre yön verecek bu kişiler, mühendislik derslerini alırlar. Enerji sektörü konusunda daha deneyimli ve uzman olacak Enerji Sistemleri Mühendisleri olacaktır.

Mezun olan bazı öğrenci arkadaşlar ile yaptığımız bölüm röportajını sohbet tarzında siz değerli arkadaşlara sunuyoruz. Umarız sizler içinde faydalı bir içerik olacaktır.

---

Enerji Sistemleri Mühendisliği Nedir? Ne İş Yapar?

Dünya üzerindeki kullanılabilir olan her türlü enerjiyi; kaliteli, yeterli, verimli ve sürekli hale gelmesini sağlamak amacıdır. Daha fazla enerji kaybını önlemek ve daha ekonomik hale getirip maliyetini düşürmek için çalışıp tüketiciye sunulmasını sağlayan mühendislik dalıdır.

Enerji Sistemleri Mühendisi Kimdir?

Enerji Sistemleri Mühendisi; farklı disiplinlerden aldığı eğitimi özümsemiş, kazandığı bakış açışı ve analitik düşünme yetisine sahip olmalıdır. Bu konularda yeterli düzeyde bilgi ve donanıma sahip, kaynaktan son kullanıma kadar enerji üretim ve tüketim süreçlerini planlayabilmelidir. İlgili çalışmaları yürütüp yönetebilen, geliştirebilen, sektör mevzuatına hakim kişidir.

Enerji Sistemleri Mühendisi Nasıl Biri Olmalıdır?

Üst düzeyde genel akademik yeteneğe sahip, matematik, fizik ve kimya alanlarına ilgili ve yetenekli olmalıdır. Ayrıca sistemli ve disiplinli çalışma alışkanlığına sahip, çevre sorunlarına karşı duyarlı, analitik düşünme ve problem çözme yeteneği olmalıdır.

Seyahati seven, araştırmacı, teknolojiye ilgi duyan, yaratıcı, sorgulayıcı, liderlik vasfı bulunmalıdır. Dikkatli ve sorumluluk sahibi kimseler olmaları gerekir.

Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü Hakkında

Bölümün puan türü MF-4’tür. Bölümü tercih etmek isteyenleri Matematik ve fen derslerinde başarılı olması gerekir. Birçok üniversitede bu bölüm okutulmaktadır.

Eğitim süresi 4 yıldır. Bu 4 yıllık eğitim süresince meslekle alakalı birçok ders okutulur. Teknoloji Fakültelerinde 2, 3 Ve 4. Sınıfta, Mühendislik Fakültelerinde ise 2 ve 3.sınıfta öğrencilere staj uygulaması yaptırılır.

Stajlar, enerji sistemleri ile ilgili işletmelerde yapılır. Ülkemizde enerji sistemleri ile ilgili var olan gelişmeler, bu mesleğin gelecekte iş bulma konusunda sıkıntı yaşamayacağını göstermektedir.

Enerji Sistemleri Mühendisliği 1. Sınıf Müfredatı hakkında bilgi sahibi olmak için linke tıklayabilirsiniz.

Enerji Sistemleri Mühendisliği Dersleri Nelerdir?

Enerji sistemleri mühendisliği müfredatında birçok disiplinde çok sayıda ders bulunur. Bunlar temel mühendislik derslerinin yanı sıra

• Matematik,
• Fizik,
• Kimya,
• Termodinamik,
• Akışkanlar Mekaniği,
• Mukavemet,
• Makine Elemanları,
• Teknik Resim,
• 3D Modelleme,
• Temel İmalat,
• Programlama
• Soğutma Sistemleri
• Mekanik Tesisat (Binalarda Doğal Gaz, Kalorifer ve Sıhhi Tesisat),
• Yanma ve Yakma Teknolojileri,
• Yenilenebilir Enerji Uygulamaları (Güneş, Rüzgâr, Jeotermal, Biyogaz, Hidroelektrik, Hidrojen Enerjisi),
• Nükleer Enerji Teknolojileri,
• Yalıtım Sistemleri,
• Enerji İletim Dağıtım ve Dönüşümü (Elektrik Makineleri, Güç Elektroniği, Elektromekanik Enerji Dönüşümü)

gibi alanlarla alakalı birçok ders bulunur. Müfredat ayrıntılarına ise her üniversitenin bölüm sayfalarında müfredat bilgileri mevcuttur. Bu alanlar ve dersler genelde öğrenim göreceğiniz üniversitenin akademik kadrosuna göre şekillenmektedir.

Enerji Sistemleri Mühendisleri Nerelerde Çalışabilir?

Çeşitli mühendislik ve bilimsel çalışma alanlarında bulunabilen bu mühendislik dalının piyasada olduğu çok yer mevcuttur. Bunlardan bir kısmı aşağıdaki gibidir;

• Özel sektörde enerji sistemleri ve teknolojileri ile ilgili tüm alanlar,
• Mekanik-Tesisatçılık (Isıtma, Soğutma, Havalandırma, Sıhhi Tesisat),
• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı,
• Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK),
• Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (PİGM),
• Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü (MTA),
• Bor Enstitüsü,
• Elektrik İşleri Etüd İdaresi (EİE),
• Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ),
• Türkiye Elektrik İletim A.Ş.(TEİAŞ),
• Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. (TEDAŞ),
• Devlet Su İşleri (DSİ),
• Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ),
• Türkiye Petrolleri Arama Ortaklığı (TPAO),
• Türkiye Boru Hatları Taşıma A.Ş. (BOTAŞ),
• Türk Petrol Rafineleri A.Ş. (TÜPRAŞ),
• Türkiye Atom Enerjisi Araştırma Kurumu (TAEK).
• TEMSAN
• BM Hidrojen Enstitüsü
• Taş Kömürü İşletmeleri
• TCDD
• MEB’de Teknik Öğretmen

Ve bu kadar iş imkanı varken bu mesleğe gelip de mezun olduktan sonra işsiz kalırım diye düşünmeyin. Ki kalanlar varsa da meslekten değil bilin ki ya kendi yetersizliklerinden ya da işleri beğenmemelerinden kaynaklanmaktadır.

Bu mesleği seçtikten sonra hangi alanda çalışmalıyım?

Bu sorunun cevabı tamamen size bağlı. Çünkü çalışacağınız yeri; çalışma alanını, nasıl çalıştıklarını görerek, orayı beğenerek ya da beğenmeyerek seçeceksiniz. Bu konuda da size en büyük yardımı (Şuan Teknoloji Fakültelerinde daha uzun süre yapabilme imkânınız olan) stajlarınız verecek.

Çünkü Stajda az öncede değindiğim gibi, birçok durumu görebilme, o durumlarda ne gibi şeyler yapıldığına şahitlik etme imkânınız oluyor.

(Bu soru için sizlere bir tavsiyemiz olsun. Tercih yaparken Teknoloji Fakültesinde olan ESM’yi seçin. Ve seçeceğiniz Üniversiteyi iyi araştırın.)

Enerji Sistemleri Mühendisliğinin Gelecekteki Yeri ve Önemi Nedir?

Şuan ki piyasa ve geleceğe yönelik düşünceler sorucu; Enerji Sistemleri Mühendisliği için ayrılacak kadro sayısı artacaktır. Çünkü piyasaya baktığımızda zaten devamlı hayatımızda olan, ihtiyaç duyduğumuz şeylerle uğraşılıyor. Ki zaten devamlı enerjiye muhtacız.

Tabi bu durumun birde bizlere ait olan kısmı da var. İleride ne kadar çabalar, mesleğe dair ne kadar çok verimli iş yaparsak, ne kadar çok Enerji Sistemleri Mühendisi toplarsak bu meslek o kadar değerlenir. Buda hepimiz için tabi ki faydalı olur.

Staj yaptığınız yerde, Teknoloji Fakültesi ile Mühendislik Fakültesi öğrencileri arasında fark var mıydı?

Ben Teknoloji Fakültesi öğrencisiydim. Gördüğüm kadarı ile yoktu. Çünkü orada kimse size hangi fakültede okudunuz diye sormuyor. Bilgi olarak da ben öyle bir farklılık sezmedim. Aksine (Kendi çalıştığımız ve çalışanların gördüğü) onların içinde rezalet olanlar da var.

Tabi bunu hepsinin üstüne yayamayız. Çünkü aralarında illaki çürük yumurtalar var. Ancak Teknoloji Fakültesinin avantajı şu şekilde. Mühendislik Fakültesi öğrencisi toplamda 60 iş günü Staj yaparken, Teknoloji Fakültesi öğrencisi 60 + 4 Ay staj yapıyor. Ki çalıştığınız yerde kalmanızın en önemli vakti de o 4 Ay’lık süre oluyor. Çünkü işverenlerle daha fazla süre kalıyorsunuz.

Bunun sonucunda daha fazla işin içinde olduğumuz için iş tecrübesi de ister istemez artıyor. Ki işverenlerin de aradıkları şeylerden biri de iş tecrübesidir. Onun için buna dikkat edin.

Enerji Sistemleri Mühendisliğinin Piyasadaki Maaşı Nedir?

Bizce fazla maaş durumuna bir süreliğine takılmayın. Çünkü bu tamamen size bağlı. Siz ne kadar bilgili, kendinizi geliştirmiş, iş tecrübesi olan ve kaliteli bir birey iseniz zaten maaşınız güzel olur. Genel olarak ortalama maaşları söylemek gerekirse 6000 TL civarında bir ortalama maaşa sahiptir.*

Fakat yeni mezun olduktan sonra da hemen demeyin yani “Ben 7000TL-9000TL maaş alacağım, çok para kazanacağım.”. Çünkü bu durum ancak zamanla ve sabırla olacak bir şey. Ha vermiyorlar mı? Veren şirketler, firmalar vardır. Ancak emin olun ki onlarda az önce saydığım bazı özelliklere sahip kişilere veriyorlardır.

Bu durumda yapmanız gereken tek şey kendinizi geliştirmek. Sonuçta, “Çok para, Çok çalışmaktan geçer.” Bu dediklerim Özel sektör içindi.

Devlette ise bu durum biraz canınızı sıkabilir. Çünkü genellikle uzun bir süre asgari ücret ile geçinmek durumunda kalıyorsunuz. Arttırmak isterseniz de rütbenizi her sene ya da 2 senede bir olan yükseltme sınavlarına girerek yükseltebilirsiniz.

Enerji Sistemleri Mühendisliğinin Oda Mevzusu Hakkındaki Düşünceleriniz?

Bildiğiniz üzere Enerji Sistemleri Mühendisliği Odası yok. Ancak bu durum asla bizlere bir dezavantaj sağlamaz. Çünkü sonuçta siz Üniversite mezunu olmuş bir Mühendissiniz. Ve size ait olan bir diploma ve de diploma numaranız var.

Odaların sadece belli başlı bazı ayrıcalıkları var, birde orada bir kitle olduğu için bir projeyi yaptırma ve onaylatma işlemleri daha kolay olur. Bir nevi dayanışma gibi düşünün.

Yani kısacası odamızın olmaması sizlerin canını sıkmasın. Zaten zaman ilerledikçe kitle artacak ve bizde kendi odamızı (İnşallah) kurabileceğiz.

Enerji Sistemleri Mühendisi İmza Yetkisi Nedir?

Enerji Sistemleri Mühendisliği İmza yetkisi konusuna gelirsek, Genelde en büyük sorun olarak tabir edilir. Ancak emin olun öyle abartıldığı kadar büyük bir sorun değil. Konuştuğumuz birkaç BaşMühendis ve Mühendis’ler ile İmza yetkimizi de sorduk.

Çalışmalarında hiçbir sıkıntı yaratmadığını ve uzun yıllar çalışmalarına rağmen hiç önlerine engel olarak çıkmadığını söylediler. Zaten İmza yetkisi isteyen yerlerde de emin olun diğer Mühendisler İmzalarını kullanarak gerekli işlemleri halledebiliyorlar. Yani bu da öyle bir sıkıntı değil. Aynı şekilde bu da Vural Cantuğ Akkaş’ın yürüttüğü Meclis Çalışması içinde yakın zamanda olumlu sonuç bulacaktır.

Kullandığınız Programlar, Önerdiğiniz Gelişim Kursları var mıdır?

En başta zaten bir mühendisin bilmesi gereken program Autocad’dir. Çünkü çizim yapabilme her mühendisin zaten işinin gereklerinden biridir.

Ayrıca Enerji Sistemleri Mühendisi olanların bilmesi ya da bilince fayda göreceği programları aşağıdaki linkten inceleyebilirsiniz.

Öneri Yazı: Enerji Sistemleri Mühendisinin Bilmesi Gereken Programlar

Hem de bütün dünyada kullanılan bir program. Ayriyeten Yabancı dil kesinlikle olması gereken bir şey. Özellikle İngilizcenizin iyi olması lazım. Ne yapıp, ne edip o İngilizceyi 4 senelik eğitiminiz içinde halledin. Çünkü birçok firma sizden kesinlikle ister. Hatta bazı firmalar İngilizceyi sormuyorlar bile, sizden ek bir dil daha istiyorlar.

Aslında bu durumun çok güzel avantajları var. Bazı firmalar Uluslararası çalıştıkları için yabancı dil bilen çalışanlara ihtiyaç duyarlar. Ve bu çalışanları yurt dışındaki çalışma alanlarına yollarlar.

Bu imkân sizlere hem farklı insanlar hem de farklı kültürler görmenize olanak sağlayacaktır. Buda sizde kişilik üzerinde büyük bir gelişim sağlayacaktır. Özellikle Enerji Sektörlerinde önemli diller bizce à İngilizce, Almanca, Rusça ve Çince.

Bunların olma sebepleri Bu dilleri konuşan Ülkelerin özellikle Rusya, Çin ve Almanya Enerji konusunda Dünya devleri olmalarıdır. Onun için bu dilleri de ek olarak öğrenmeye çalışın.

Mesleki Gelişim için tavsiyeleriniz nelerdir?

Mesleki gelişimde tamamen size bağlı. Siz ne kadar mesleğinizle alakalı bilgiler edinirseniz, o kadar yükseğe çıkarır. Elektrik-Elektronik hakkında, Makine hakkında, Programlama hakkında, Yönetim ve Proje yönetimi vs. hakkında bilgi sahibi olursanız o kadar iyi olursunuz.

---

Bu yazıdaki Katkılarından ötürü Kaan AYGÖRDÜ ve Ali Burak YAĞIZ‘a Çok Çok Teşekkür Ederiz. İleri ki hayatlarında ve Mesleklerinde de Kendilerine başarılar dileriz.

Enerji Sistemleri Mühendisliği hakkında aklınıza takılan sorular olursa bizlere ulaşabilir ya da aşağıdaki yorum kısmına yazabilirsiniz.

---

Kaynakça

• Wikipedia.org
• DoğruTecihler.com
• EğitimSağlık.com
• MühendisBeyinler.com
• EmreAltilar.com
• Kariyer.Net (*)